Finansal Okuryazarlık Nasıl Geliştirilir?
Finansal okuryazarlık, bireylerin bütçelerini doğru bir şekilde planlayabilmeleri için oldukça önemlidir. Ekonomi ve finans hakkında bilgi sahibi olan bireyler, günlük hayatlarında finansal bir problem ile karşılaştıkların doğru kararları alabilmekte ve süreci yönetirken daha rahat hareket etmektedirler. Peki nedir bu finansal okuryazarlık? Finansal okuryazarlık, bireylerin finansal konularda birbirinden farklı durumlara karşı en doğru planlamayı yaparak süreci yönetecek yetkinliğe sahip olmasıdır. Finansal okuryazarlık terimi ilk olarak 1990’lı yıllarda ortaya atılmış, ülkemizde ise bu alandaki söylemler son dönemde artmakta olup, finansal kapsayıcılıkla ilgili eğitimler verilmeye başlanmıştır.
Dr. Hüseyin Sami Karaca tarafından, Boğaziçi Üniversitesi Analitik ve İçgörü Araştırma Merkezi’nde hazırlanan Türkiye’de Finansal Okuryazarlık ve Erişim ve Dijital Olgunluk 2020 raporuna göre ülkemizin Finansal Okuryazarlık Endeksi 45,9 olarak hesaplanmıştır. Birikim yaptığını belirten katılımcıların hangi amaçla para biriktirdiği sorusuna cevaplar da şu şekildedir: acil durumlar için (%44), sağlık harcamaları için (%32), çocukların eğitimi için (%31), ev almak için (%23) ve araba almak için (%18). Hangi yöntemlerle birikim yapıldığı sorusuna cevap olarak ise en çok tercih edilen 5 tasarruf yolunu şöyle sıralamak mümkündür: Vadeli TL banka hesabı (%40), vadesiz TL banka hesabı (%27), altın (%26), nakit olarak TL (%24) ve kumbarada para biriktirmek (%17).
Finansal Okuryazarlık Nasıl Öğrenilir?
Ekonomi hakkında bilgi sahibi olmak için büyük yatırımlar yapıyor olmanıza gerek yoktur. Finansal okuryazarlığınızı geliştirmek, gündelik yaşantınızda da gerçekleştirdiğiniz alışverişler sırasında size avantaj sağlar. Finansal okuryazarlık sayesinde; çok yönlü bir bakış açısına, maddi durumunuza uygun olarak planlama yapma ve tasarruf etme becerisine sahip olabilirsiniz. Böylece bütçenizi, yatırım yapmak istediğiniz alanları, hedeflerinizi ve hayallerinizi değerlendirebilirsiniz. Planlarınızı yaparken hayallerinizden tamamen kopmasanız da gerçekçi bir yaklaşım izlemenizi ve bu sayede sürprizlerle karşılaşmamanızı öneririz.
Gelir ve giderlerinizi takip etme konusunda ne kadar başarılısınız bir düşünün. Gelir-gider yönetiminde daha planlı olmak, yatırım ve birikim planı hazırlamak istiyorsanız finansal okuryazarlık kavramı doğrultusunda hareket edebilirsiniz. Bazı temel kavramlar hakkında bilgi sahibi olarak finansal okuryazarlık becerinizi geliştirmeye başlayabilirsiniz. Bu temel kavramlar arasında; bütçe, birikim, ihtiyaç yönetimi, bankacılık, sigorta, borç yönetimi, kredi yönetimi ve emeklilik yer alabilir. Yatırım yapabilmek için birikime sahip olmanız gerekir. Birikim yapmak için de menkul kıymetler, faiz oranları, mevduat hesapları gibi kavramları anlayarak hareket edebilirsiniz. Borç yönetimi, borçlanmanıza sebep olabilecek kredi kartı kullanımı, kredi çekme gibi tüm etkenlerin yönetimini doğru bir şekilde yapabilmenizi sağlar. Emeklilik ise bireysel emeklilik, tasarruf ve birikim konularını içermektedir.
Finansal Okuryazarlığın Avantajları Nelerdir?
Finansal okuryazarlık becerinizi geliştirerek ülke ve dünya ekonomisi hakkında daha ayrıntılı bilgiye sahip olabilirsiniz. Yaşanan finansal gelişmelerin ne anlama geldiğini yorumlayarak değerlendirebilirsiniz. Gelir ve giderlerinizi daha iyi yönetir, gelecek planlarınızı daha doğru bir şekilde oluşturabilirsiniz. Hem bugünü hem de yarınlarınızı güvence altına almış olursunuz. Böylece birikimlerinizi nasıl daha iyi değerlendirebileceğinizi keşfedersiniz. Finansal okuryazarlık üzerine edindiğiniz bilgileri çevrenizdeki insanlara da aktarabilir, onların da doğru birikim ve yatırım yapabilmelerine yardımcı olabilirsiniz.
